Tirana, al Centro Valentini va in scena “La società post-linguaggio”
“La Società Post-Linguaggio”: Il Teatro sfida la Parola e invoca la Pace nella Settimana dell’Europa 2025
Nel quadro delle attività della Settimana dell’Europa 2025, il cortile del Centro sociale Valentini (il centro di formazione sociale, culturale e spirituale, intitolato a padre Giuseppe Valentini SJ, nella parrocchia del “Sacro Cuore” dei gesuiti a Tirana), si è trasformato in una scena inusuale per la riflessione pubblica, la sfida intellettuale e un appello alla consapevolezza democratica.
La performance teatrale “La Società Post-Linguaggio”, scritta da Anna Shkreli e diretta da Klaudia Pirolli, finanziata dall’Unione Europea in Albania e realizzata con la partecipazione dell’Ambasciatore del Consiglio d’Europa in Albania, ha portato in scena un’opera che non si limita a raccontare, ma mira a scuotere le coscienze collettive.
Suddiviso in tre atti — “Rashomon”, “Il Monologo del Linguista” e “Chimera” — lo spettacolo ha posto interrogativi fondamentali sullo stato del discorso pubblico nel nostro tempo. Possiamo ancora fidarci del linguaggio politico? Il discorso pubblico è ancora un atto sincero di comunicazione, o si è trasformato in uno strumento sofisticato di manipolazione?
Assegnando al teatro il ruolo di laboratorio etico e critico, la performance ha trattato il linguaggio come la struttura invisibile della democrazia e come la base su cui si costruisce o crolla la civiltà. In un’epoca in cui le parole sembrano aver perso peso e significato, “La Società Post-Linguaggio” ha riportato al centro dell’attenzione l’appello di Papa Leone XIV, il quale nel suo ultimo messaggio ha invocato «un disarmo del linguaggio come primo passo verso una pace duratura».
Lo spettacolo non ha veicolato solo arte, ma ha eretto uno specchio di fronte alla società, mostrando come, laddove il linguaggio si degrada, anche le istituzioni iniziano a incrinarsi. L’atto finale, “Chimera”, ha lanciato un forte monito sul pericolo di un mondo in cui la realtà si mescola alla simulazione, la retorica sostituisce la verità e il cittadino resta indifeso di fronte a una comunicazione corrotta.
Accolta con grande interesse e profonda riflessione da parte del pubblico, “La Società Post-Linguaggio” ha rappresentato uno dei momenti culminanti della Settimana dell’Europa a Tirana. Un dialogo estetico ed etico che va oltre il teatro, verso una nuova cultura della parola responsabile, del dialogo sincero e della pace che nasce dalla comprensione.
SHQIP
“Shoqëria Post-Gjuhë”: Teatri që Sfidon Fjalën dhe Thërret për Paqe në Javën e Evropës 2025
Në kuadër të aktiviteteve të Javës së Evropës 2025, oborri i Qendrës Sociale Valentinit u shndërrua në një skenë të pazakontë për reflektim publik, sfidë intelektuale dhe thirrje për ndërgjegjësim demokratik. Performanca teatrore “Shoqëria Post-Gjuhë”, me autorësi të Anna Shkrelit dhe regji të Klaudia Pirolit, e financuar nga Bashkimi Evropian në Shqipëri dhe zhvilluar me pjesëmarrjen e Ambasadorit të Këshillit të Evropës në Shqipëri, solli para publikut një vepër që nuk kërkon vetëm të tregojë, por të trazojë ndërgjegjen kolektive.
E ndarë në tre akte — “Rashomon”, “Monologu i Gjuhëtarit” dhe “Kimera” — shfaqja ngriti pyetje thelbësore mbi gjendjen e ligjërimit publik në kohën tonë. A mund të merret në mirëbesim gjuha politike? A është ende ligjërimi publik një akt i ndershëm komunikimi, apo është kthyer në një instrument të sofistikuar manipulimi?
Duke i dhënë teatrit rolin e një laboratori etik dhe kritik, performanca e trajtoi gjuhën si strukturën e padukshme të demokracisë dhe si themelin mbi të cilin ndërtohet ose shembet qytetërimi. Në një kohë kur fjalët kanë filluar të humbasin peshën dhe kuptimin, “Shoqëria Post-Gjuhë” solli në qendër të vëmendjes thirrjen e Papa Leonit XIV, i cili në mesazhin e tij të fundit kërkoi “një çarmatim të gjuhës si hap të parë drejt një paqeje të qëndrueshme”.
Shfaqja nuk solli vetëm art, por ngriti një pasqyrë përballë shoqërisë, duke treguar se aty ku gjuha degradohet, fillojnë të plasariten edhe institucionet. Akti i tretë, “Kimera”, paralajmëroi me forcë rrezikun e një bote ku realiteti përzihet me simulimin, ku retorika zëvendëson të vërtetën dhe ku qytetari mbetet i pambrojtur përballë një komunikimi të korruptuar.
E pritur me interes dhe reflektim nga publiku, “Shoqëria Post-Gjuhë” shënjoi një ndër pikat kulmore të Javës së Evropës në Tiranë — një bashkëbisedim estetik e etik që shkon përtej teatrit, drejt një kulture të re të fjalës së përgjegjshme, dialogut të sinqertë dhe paqes që lind nga kuptimi.
